Woke is op zijn retour
Er is een opvallende ontwikkeling gaande: het tijdperk van “woke” lijkt op zijn retour. Wat ooit werd gepresenteerd als een noodzakelijke sociale beweging, blijkt steeds minder actueel en relevant. De tijd waarin bedrijven, overheden en media ons dagelijks overspoelden met diversiteitscursussen, verplichte inclusieprogramma’s en cancelcultuur lijkt langzaam ten einde te komen. En dat is niet zonder reden.
De val van een opgelegd ideaal
“Woke” is altijd gepresenteerd als een grass-rootsbeweging — een oprechte oproep vanuit de bevolking voor meer rechtvaardigheid en gelijkheid. Maar de realiteit is anders. Woke was nooit een organisch fenomeen dat spontaan ontstond. Het werd vooral van bovenaf opgelegd, aangewakkerd door beleidsmakers, grote bedrijven en academische elites. Neem bijvoorbeeld de Verenigde Staten, waar de afgelopen jaren bedrijven als Google en META (het moederbedrijf van Facebook) actief DEI-programma’s (Diversity, Equity, and Inclusion) implementeerden.
Deze programma’s werden gepresenteerd als progressieve stappen, maar nu blijkt dat veel van deze initiatieven onder druk tot stand kwamen. In een recent interview met Marc Zuckerberg, CEO van META, werd onthuld dat de regering-Biden bedrijven onder druk zette om kritische berichten en memes te censureren. Dit is een onthullende blik op hoe politieke macht is gebruikt om bepaalde ideologieën door te drukken — een fenomeen dat allesbehalve democratisch is.
Trump’s terugkeer en het einde van DEI
Met de terugkeer van Donald Trump als invloedrijke politieke speler is de verschuiving duidelijk zichtbaar. Grote bedrijven in de VS gooien hun DEI-programma’s nu overboord. Waarom? Omdat deze programma’s, ondanks hun nobele verpakking, bedrijven miljarden kostten zonder een aantoonbare verbetering in werkplezier of productiviteit. Sterker nog, veel werknemers voelden zich juist minder vrij om zich uit te spreken, bang om gecanceld te worden of als “problematisch” te worden bestempeld.
Trump’s invloed heeft bedrijven en individuen de ruimte gegeven om te erkennen dat woke een ideologie is die niet werkt. Het is geen beweging die van onderaf komt, uit de mensen zelf. Woke is een kunstmatig construct, opgelegd door machtsstructuren die hun eigen belangen nastreven.
Parallel met het Verenigd Koninkrijk
De situatie in de Verenigde Staten weerspiegelt ook wat er in het Verenigd Koninkrijk gebeurt. Daar werden mensen gearresteerd simpelweg omdat ze memes liken of kritische berichten delen. Dit soort repressieve maatregelen, die zogenaamd bedoeld zijn om haat en discriminatie tegen te gaan, tonen juist het autoritaire karakter van de woke-ideologie.
Net als in de VS wordt in het VK duidelijk dat woke geen duurzame steun heeft onder de bevolking. Het is een fenomeen dat van bovenaf is opgedrongen, en dat steeds meer weerstand oproept. Wanneer mensen worden geconfronteerd met censuur en controle, ontstaat er vanzelf een tegenbeweging die vrijheid en autonomie herstelt.
Een onnatuurlijke beweging
Woke is geen natuurlijke uiting van menselijke waarden. Het is een geconstrueerd systeem dat mensen wil forceren om te denken en handelen volgens vooraf bepaalde ideologieën. Dit werkt op den duur niet, omdat echte verandering altijd vanuit de samenleving zelf moet komen, niet door top-down opgelegde regels en verboden.
Wat we nu zien, is dat mensen het zat zijn. Ze willen terug naar een samenleving waarin men het eens kan zijn om het oneens te zijn, waarin men vrijuit kan spreken zonder bang te zijn voor cancelcultuur of opgelegde diversiteitsquota. Deze verschuiving markeert het begin van een tijdperk waarin authenticiteit en vrijheid opnieuw centraal staan.
De neergang van woke is een signaal dat mensen zich niet langer laten dwingen in een ideologisch keurslijf. Of het nu in de VS is, waar DEI-programma’s verdwijnen, of in Europa, waar burgers zich uitspreken tegen censuur en repressie, het patroon is duidelijk: woke heeft zijn momentum verloren. Het was nooit een beweging die van de mensen kwam — het was een opgelegd ideaal dat nu zijn houdbaarheidsdatum heeft bereikt.