Neutraliteit van BOA’s en politie: Een essentieel fundament voor vertrouwen en veiligheid
Vanaf januari 2025 mogen BOA’s in Den Haag zichtbare religieuze symbolen dragen, zoals een keppel, hoofddoek of tulband. Dit besluit staat haaks op het landelijke beleid, waarin neutraliteit van handhavers als een cruciaal principe wordt gezien. Stichting De Roze Leeuw maakt zich ernstige zorgen over deze ontwikkeling en roept op tot heroverweging. In dit artikel leggen wij uit waarom neutraliteit in handhaving van essentieel belang is voor een inclusieve en veilige samenleving.
Handhaving is voor iedereen
BOA’s en politieagenten hebben een fundamentele taak: zij zijn de vertegenwoordigers van de overheid en zorgen voor veiligheid en handhaving van de wet voor alle inwoners, ongeacht hun achtergrond, overtuiging of levensstijl. Neutraliteit in uiterlijk en gedrag is daarbij cruciaal. Het stelt de samenleving gerust dat handhavers boven persoonlijke voorkeuren of overtuigingen staan en iedereen gelijk behandelen.
Zichtbare religieuze symbolen kunnen echter anders worden geïnterpreteerd. Zij kunnen de indruk wekken dat handhavers persoonlijke overtuigingen meenemen in hun werk, wat voor bepaalde groepen in de samenleving – waaronder holebi’s – een gevoel van onveiligheid kan creëren. Wanneer burgers niet zeker weten of een handhaver objectief zal optreden, kan dat het vertrouwen in de rechtsstaat ondermijnen. En het vertrouwen in de overheid is sowieso al op een historisch dieptepunt.
Wat zegt het landelijke beleid?
Het huidige landelijke beleid stelt dat BOA’s en politieagenten neutraal moeten zijn in hun verschijning. Dit is geen willekeurige richtlijn, maar een zorgvuldig gekozen principe om ervoor te zorgen dat zij niet geassocieerd worden met een bepaalde religie, ideologie of politieke overtuiging. Gemeente Den Haag heeft echter besloten om deze lijn los te laten, ondanks het brede maatschappelijke draagvlak voor neutraliteit in de handhaving. Dit roept bij ons de vraag op: waarom zou een individuele gemeente afwijken van een beleid dat vertrouwen en veiligheid waarborgt?
Waarom is dit zorgelijk?
Als stichting die zich inzet voor de veiligheid en vrijheid van holebi’s, zien wij extra risico’s in deze ontwikkeling. Helaas zijn er religieuze stromingen waarin homoseksualiteit expliciet wordt veroordeeld, soms met extreme uitspraken of daden als gevolg. Hoewel we niet willen generaliseren, weten we dat in bepaalde geloofsgemeenschappen homohaat een hardnekkig probleem blijft. Het is begrijpelijk dat iemand uit de holebi-gemeenschap zich ongemakkelijk of zelfs bedreigd kan voelen bij een handhaver die openlijk religieuze symbolen draagt die worden geassocieerd met een geloof dat zulke standpunten propageert.
Ons bezwaar is geen aanval op religie of vrijheid van overtuiging. Het gaat ons om de vraag: hoe garanderen we dat iedereen – ongeacht achtergrond of geaardheid – zich veilig voelt bij degenen die verantwoordelijk zijn voor het handhaven van onze wetten?
Een oproep tot heroverweging
De Roze Leeuw pleit voor een heroverweging van het besluit van gemeente Den Haag. Wij roepen beleidsmakers op om de kracht van neutraliteit te erkennen en te waarborgen. Dit betekent dat handhavers in hun functie vrij blijven van zichtbare religieuze of politieke uitingen. Dit is geen beperking van persoonlijke vrijheid, maar een noodzakelijke maatregel om een inclusieve en veilige samenleving te bevorderen.
Wij willen constructief in gesprek met lokale en landelijke overheden om onze zorgen te delen en samen tot een beleid te komen dat recht doet aan alle burgers. Neutraliteit in handhaving is geen detail, maar een fundamentele pijler van vertrouwen in de rechtsstaat. Het loslaten van dit principe kan leiden tot een verdeeldheid die niemand ten goede komt.
Laten we samen werken aan een samenleving waarin iedereen – van religieuze minderheden tot holebi’s – zich beschermd en gerespecteerd voelt. Neutraliteit is geen zwakte, maar een kracht die verbindt.
